Nietolerancja laktozy – nietolerancja pokarmowa

Jeden z najczęściej spotykanych problemów pokarmowych to nietolerancja laktozy. Odpowiada za nią niedobór laktazy w organizmie – enzymu, którego zadaniem jest dbanie o odpowiedni metabolizm laktozy. Możemy wyróżnić hipolaktazję, kiedy ilość laktazy jest niewystarczająca lub alaktazji – gdy enzymu nie ma wcale. Jeśli Twój organizm nie toleruje laktozy, warto zadbać o odpowiednią dietę oraz suplementację.

Laktoza i laktaza w organizmie człowieka

Laktoza to cukier, który jest składnikiem mleka u wszystkich ssaków i głównym źródłem węglowodanów dla niemowląt. Cukier mleczny nadaje mleku słodki smak, charakteryzuje się dużą rozpuszczalnością, ułatwia wchłanianie wapnia, a kwas masłowy, który powstaje w wyniku fermentacji laktozy, wpływa odżywczo na komórki jelit, a także mikroflorę jelitową. Dodatkowo laktoza wpływa na łaknienie oraz reguluje gospodarkę hormonalną. Laktoza występuje w mleku i produktach mlecznych – mleko krowie, owcze, kozie, w proszku, kefiry, jogurty, serki homogenizowane, serki wiejskie czy topione. W chlebie, czekoladzie czy płatkach śniadaniowych może być jej śladowa ilość.

Nietolerancja laktozy – dieta, przyczyny, skutki

Jeśli w jelicie cienkim brakuje wystarczającej ilości enzymu – laktazy, to laktoza nie zostanie w nim strawiona i przejdzie do jelita grubego, gdzie flora bakteryjna rozłoży ją do kwasu mlekowego, wodoru, metanu, dwutlenku węgla i wodorotlenków. Temu procesowi często towarzyszą gazy powodujące wzdęcia, obrzmiałość czy bóle brzucha. Tego typu nietolerancja dotyczy osób, u których nie występuje enzym lub mają go w niewielkiej ilości. Z wiekiem możliwe jest zmniejszanie się jego ilości w organizmie, dlatego nietolerancja laktozy często towarzyszy osobom starszym.

Wrodzona, pierwotna i wtórna nietolerancja laktozy

Nietolerancja produktów mlecznych może być pierwotna, wtórna, a także wrodzona lub rozwojowa. Pierwsza wynika przede wszystkim z uwarunkowań genetycznych, wtórna nietolerancja laktozy wiąże się często z przebytą chorobą lub bywa konsekwencją operacji jelita cienkiego, a wrodzona jest wynikiem choroby dziedzicznej.

Diagnostyka w przypadku nietolerancji pokarmowych

Współczesna medycyna oferuje wiele możliwości zdiagnozowania nietolerancji laktozy, a wśród nich możemy wyróżnić testy tolerancji laktozy czy testy wodorowe. Nietolerancja laktozy nie jest tożsama z alergią. Osoba z nietolerancją laktozy może niekiedy ją spożyć bez większych dolegliwości, podczas gdy alergik zareaguje nawet na śladową ilość. Należy również zauważyć, że gdy mamy problem z laktozą, nie oznacza to, że nie możemy pić mleka. W przypadku osób z nietolerancją na mleko ich układ odpornościowy reaguje na kontakt z alergenem – białkiem mleka.

Nietolerancja laktozy dieta – zasady i skutki jej stosowania

Jeśli zauważyłeś, że w ciągu od pół godziny do dwóch godzin po spożyciu produktów mlecznym masz takie objawy jak: mdłości, wzdęcia, kolki, ból brzucha czy gazy – skontaktuj się z lekarzem. Twój organizm może nie tolerować laktozy.

W zależności od nasilenia oraz uporczywości objawów nietolerancji laktozy można całkowicie wyeliminować z diety produkty zawierające laktozę, istotnie je ograniczyć lub wdrożyć stosowanie leków i suplementów diety zawierających brakujący enzym rozkładający laktozę. Warto pamiętać, że produkty mleczne są źródłem wielu niezbędnych minerałów takich jak wapń, potas czy fosfor, dlatego w przypadku istotnego ograniczenia ich spożywania, warto zadbać o odpowiednie zamienniki.

Wapń jest odpowiedzialny za zdrowe kości, mocne zęby i wpływa korzystnie na trawienie, potas kontroluje pracę mięśni, a fosfor dba o prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego. Mleko krowie można zastąpić mlekiem sojowym, ponieważ zawiera taką samą ilość wapnia, a sery białe – tofu. Należy zwrócić uwagę nie tylko na ilość wapnia w danym produkcie, ale także jego przyswajalność. Laktoza jest również dobrym źródłem witaminy B2 oraz B12. Witaminę B2 zawierają także kasza gryczana, płatki owsiane, groszek zielony czy szpinak. Mięso, ryby i jajka dostarczą odpowiednią ilość witaminy B12.

Produkty bez laktozy dostępne w każdym sklepie

Jeśli Twój organizm nie toleruje laktozy, ale nie chcesz eliminować nabiału ze swojej diety, możesz stosować poniższe produkty, ponieważ nie maja one w swoim składzie laktozy lub niską jej zawartość.

1. Masło klarowane,
2. Ser długodojrzewający,
3. Jogurt naturalny,
4. Kefir,
5. Twaróg,
6. Mleko kozie.

Dieta bez laktozy na objawy nietolerancji laktozy

Stosowanie diety bez laktozy nie musi być trudne. Ze względu na dużą liczbę osób zmagających się z nietolerancją laktozy, producenci wprowadzają na rynek coraz więcej produktów z obniżoną ilością laktozy. Jogurty naturalne, jogurty smakowe, białe sery, mleka, serki ziarniste – każdy znajdzie coś dla siebie. Pozwala to na wykluczenie z diety produktów zawierających laktozę oraz wyeliminowanie niezdrowych, uporczywych problemów z bólami brzucha, gazami czy kolkami. Dzięki produktom bez laktozy oraz lekom i suplementom diety osoby z nietolerancją laktozy mogą zwiększyć jakość swojego życia, dzięki czemu czuć się lekko i zdrowo każdego dnia.